بتن یکی از بهترین مصالح کاربردی در ساخت و سازهای عمرانی است که از مخلوط سیمان، ماسههای درشت و ماسه ریز به همراه آب تشکل شده است. در بعضی از بتنها مواد افزودنی اضافه میشود این امر برای بهبود عملکرد بهتر بتن در زمان ساخت سازه خواهد بود.
از نظر تاریخی بتن پیشینه کهنی دارد و چندین سال است که مورد استفاده قرار میگیرد. بتن به دو دسته سازهای و غیر سازهای طبقه بندی شده است که در سازهایی برای ساختار یک ساختمان استفاده خواهد شد.
نوع غیر سازه برای قسمتهایی از ساختمان استفاده میشود که نیاز به مقاومت کمتری دارد. در ادامه مطلب با سپهر بتن همراه باشید تا بدانید بتن چیست و با مشخصات کامل آن آشنا شوید.
بتن چیست؟
بتن چیه ؟ بتن ماده اصلی برای ساختن یک سازه محسوب میشود، برای بدست آوردن یک بتن خوب با نتیجه عالی باید در هنگام انتخاب محصولات خود از یک مواد با کیفیت و استاندارد استفاده کنید. هنگام تولید بتن باید مراقب باشید تا اجزای سازنده آن را کم یا زیاد استفاده نکنید.
استفاده از سیمان باکیفیت خوب و سنگ و ماسه تمیز بدون خاک رس باعث چسبندگی بهتر بتن شما می شود. هنگامی که بتن ساخته شد در معرض مقدار مناسب نور خورشید قرار دهید تا سازه شما با کیفیت خوب خشک شود. همچنین توجه داشته باشید که از آب تمیز در زمان ساخت بتن جزو یکی از مواد افزودنی بسیار مهم است.
اگر شما مقدار آب را زیاد استفاده کنید مقاومت را کاهش میدهد و کمبود آب باعث ایجاد سوراخهایی در مخلوط بتن خواهد شد.
بیشتر بخوانید: واش بتن، انتخابی ایدهآل برای محوطهسازی
– مواد و اجزای تشکیل دهنده بتن
بتن از 4 ماده اساسی یعنی سیمان، ماسه، شن و آب تولید می شود. این اجزا در تناسب مناسب میتوانند بتن را به شکلی که ما میخواهیم تشکیل دهند. هنگامی که سیمان، سنگدانهها و آب با هم مخلوط میشوند، واکنش شیمیایی رخ میدهد و در نتیجه مادهای سخت و مقاوم به نام بتن تشکیل میشود.
هدف اصلی این واکنش، تشکیل کریستالهای سیلیکاتی است که به بتن استحکام و مقاومت میبخشند. بتن را می توان «در محل» یعنی در خود محل ساخت و ساز ساخت و یا از طریق شرکتهای تخصصی به نام کارخانههای بتن یا شرکت های بتن تهیه کرد که در این حالت محصول به همان بتن آماده معروف است.

بررسی مشخصات بتن
مشخصات بتن چیه ؟ بتن، با وجود ترکیبات ساده، مادهای بسیار قوی و همه کاره است. این ماده از چند جزء اصلی تشکیل شده و با توجه به نیازهای مختلف، انواع و کلاسهای مقاومتی متفاوتی دارد.
- مقاومت بالا: برخی بتنها، مانند بتن 80 مگاپاسکالی، مقاومت فشاری بسیار بالایی دارند و با استفاده از افزودنیها، دوام آنها حتی به اندازه فولاد افزایش مییابد.
- محافظت از سازه: بتن، علاوه بر استحکام، نقش محافظی نیز برای سازه دارد و از آن در برابر عوامل مخرب محیطی محافظت میکند.
- هماهنگی با فولاد: ترکیب بتن و فولاد در سازهها، یکپارچگی و مقاومت بسیار بالایی ایجاد میکند. اما برای اطمینان از این یکپارچگی، باید اتصال بین بتن و فولاد به دقت اجرا شود.
- لایه محافظ قلیایی: یک لایه قلیایی که توسط خمیر سیمان ایجاد میشود، از اتصال بین بتن و فولاد محافظت کرده و از خوردگی فولاد جلوگیری میکند.
به طور خلاصه در پاسخ به اینکه بتن چیست و چه ویژگی هایی دارد میتوان گفت که، بتن مادهای است که با توجه به خواص منحصر به فرد خود، در ساخت سازههای مختلف کاربرد گستردهای دارد. مقاومت بالا، دوام، محافظت از سازه و هماهنگی با فولاد از جمله مهمترین ویژگیهای بتن هستند.
– وظیفه اجزای تشکیل دهنده بتن
سیمان جزء ماده اصلی تشکیل دهنده بتن است که از طریق تماس آن با آب واکنش شیمیایی که مسئول خواص بتن است رخ می دهد. سیمان نوعی پودر بسیار ریز بوده که اساساً از خاک رس، سنگ آهک و گچ تشکیل می شود. در برخی موارد اجزای دیگری در ساخت سیمان برای بهبود برخی از خواص آن مانند خاک رس پوزولانی یا سربار اضافه خواهد شد.

مزایا و معایب بتن
قیمت بتن معمولاً جزو یکی از پایههای ساخت و ساز عمرانی است. سیمان اصلیترین ماده در ترکیب بتن بوده، به این معنی که هر چه نسبت آن در مخلوط بیشتر باشد، هزینه بتن نیز بیشتر میشود. در هنگام استفاده از بتن با نسبت بیشتر سیمان، ما به طور خودکار هزینه کار را افزایش خواهیم داد.
بنابراین، مهم است که نیازهای واقعی کار را در نظر بگیریم و سوء استفاده نکنید تا هزینه کمتری را برای سازه مصرف کنید. یکی از مزایای اصلی بتن وجود ماسه با کیفیت است اگر در ماسه شما ضایعات وجود داشته باشد مدت زمان بیشتری را باید برای خشک شدن سازه صبر کنید.
اکنون مزایای بتن را به صورت موردی ذکر خواهیم کرد تا بیشتر با آنها آشنا شوید.
- قیمت مقرون به صرفه
- دوام فوق العاده بالا
- کاربردهای متنوع
- استفاده راحت

– مزایا و معایب سازههای بتنی
یکی از مزایای برجسته بتن آماده، امکان دقیق و کنترل شده مصرف مواد اولیه است. با تعیین دقیق میزان مورد نیاز هر ماده، از هدررفت منابع و هزینههای اضافی جلوگیری میشود. بر خلاف بتن آماده، تولید بتن در محل به دلیل عدم امکان کنترل دقیق و یکنواخت مواد اولیه، ممکن است منجر به کاهش کیفیت بتن، افزایش ضایعات و در نتیجه به خطر افتادن ایمنی پروژه شود.
- دوام، انعطاف اپراتوری که کار ساخت بتن را برعهده دارد باید ملاتی، محکم و بادوام بسازد، زیرا مصالح ساختمانی از مقاومت بالایی برخوردار است. از آنجایی که بتن در طول زمان به سختی تغییر میکند و در واقع مقاومت آن افزایش مییابد، به معنای هزینههای پایینتر مصرف میشود.
- اثربخشی حرارتی، بتن به دلیل انبوهی که دارد به عنوان یک انباشته کننده حرارت عمل می کند. ساخت وساز دارای یک اثر متعادل کننده دما در زمستان و تابستان است و بنابراین آب و هوای ثابت اتاق را با یک عامل احساس خوب تضمین خواهد کرد.
- عایق صدا، بتن به دلیل وزن مواد، به طور موثری در برابر صدا محافظت می کند. برای سر و صدا در جاده های شلوغ، خطوط راه آهن یا در مسیرهای نزدیک ارائه می دهد و بتن را به عنوان یک مصالح ساختمانی انتخاب ایده آل می کند.
- ضد آب، یکسازه ضد آب با بتن ایجاد می شود. در مورد طراحی “مخزن سفید” نفوذ ناپذیری در برابر آب با استفاده از اقدامات اثبات شده فنی به دست میآید. این کاربرد عمدتاً در ساخت فونداسیونها و زیرزمین ها یافت می شود.
- مقاومت در برابر آتش، بتن نمیسوزد و ذوب نمی شود. افزایش دما در هنگام آتش سوزی در اجزای ساخته شده از بتن به طور قابل توجهی کمتر از زمانی است که از سایر مصالح ساختمانی استفاده میشود. علاوه بر این، سازه های بتنی را میتوان به راحتی و با هزینه کم در صورت بروز آتش سوزی بازسازی کرد.
- معماری فردی، تقریباً هر فرم و عملکرد پیچیده معماری با بتن قابل ساخت است. به این ترتیب هنگام ساخت با بتن می توان به سبک خود پی برد و نقشه خود را روی اجرا پیاده کرد.
- مواد اولیه طبیعی، محصولات اولیه برای ساخت بتن آب، ماسه، شن و سیمان هستند. همه این مواد بر اساس مواد خام کاملا طبیعی هستند. که با ترکیب هم یک ماده شیمایی ایجاد می شود به نام بتن
- قابلیت بازیافت، بتن را میتوان به طور کامل بازیافت کرد. اجزای بتنی را میتوان خرد کرد تا به عنوان سنگدانه یا به عنوان ماده در ساخت و ساز جاده استفاده شود. مصرف انرژی برای تولید بتن بسیار کم است، زیرا منابع مورد استفاده عمدتاً از محیط منطقه میآید. علاوه بر این، با توجه به اثربخشی حرارتی بتن، میتوان در طول عمر بتن مفید باشد و انرژی به صورت هزینههای گرمایش و سرمایش را صرفه جویی کرد.
- پایداری، اکولوژی از طریق استفاده دقیق برای منابع و کاهش انتشار CO2 و استفاده از مواد بازیافتی در صنعت بتن کمک قابل توجهی به پایداری مطلوب می کند.
خرید بتن نیاز به سرمایه گذاری بالایی دارد، بنابراین خوب است همیشه توجه داشته باشید که هیچ ضرر مالی یا مشکل فنی در کار شما وجود نداشته باشد. سعی کنید با چندین تامین کننده بودجه به کار ساخت و ساز ادامه دهید و کسانی که به کیفیت مواد اهمیت می دهند و خدمات خوبی دارند اولویت همکاری با آنها است. زمانی که بتن در فرم کامل خود قرار گرفته دیگر نمیتوانید فرم آن را تغییر دهید.
سعی کنید تا زمانی که این کار خشک نشده تمام ایدههای خود را روی سازه پیاده کنید. البته در مورد قطعات پیش ساخته مشکلی نیست کار کردن با قطعات پیش ساخته بتنی بسیار کار آسانی است. به عنوان مثال اگر آب پیش از حد استفاده کنید، منافذ روی ساز شما ایجاد می شود.
گاهی اوقات هوای بسیار گرم می تواند مشکل ساز باشد. گرما تضمین میکند بتن خیلی سریع خشک شود. متاسفانه گاهی اوقات فرایند خشک شدن خیلی سریع اتفاق میافتد.
در اینجا خطر ایجاد ترک روی سازههای بتنی ایجاد میشود. شما باید قبلا تجربه کار در آب و هوایی که سازه بتنی وجود دارد را داشته باشید یا از افراد آن منطقه برای شرایط آب هوایی کمک بگیرید.
بیشتر بخوانید: بررسی دقیق علتهای ترک بتن

انواع بتن
تکامل تکنولوژی در ساخت بتن به گونهای بود که امروزه دهها نوع بتن در بازار موجود است که هر کدام دارای ویژگیها و عملکردهای خاصی هستند، از بتن با دبی بالا برای متراکم شدن و پمپاژ شدن استفاده خواهد شد. همچنین بتن سبک و سنگین وجود دارد. در واقع اکثر مردم نمیدانند این مواد چیست.
ایده ای که مردم در مورد بتن دارند چیزی است که ما آن را «بتن ساده» یا «بتن معمولی» می دانیم. بتن معمولی یا ساده ماده ای است که از مخلوط ساده سیمان، سنگ دانه ها و آب تشکیل می شود، بدون هیچ گونه افزودنی، این ماده را میتوان به راحتی در محل ساخت و ساز تولید کرد و یا به صورت بتن خریداری کرد.
بتن ساده دارای مقاومت مشخصه ای بین 15 مگاپاسکال تا 40 مگاپاسکال است و قوام یا اسلامپ آن بین 4 سانتی متر تا 7 سانتی متر متغیر است.
بیشتر بخوانید: همهچیز دربارهی انواع بتن و آشنایی با کاربردهای مختلف آنها
ما میتوانیم انواع مختلفی از بتن خاص را برای پروژههای مختلف به کار بگیریم. دانستن تفاوتهای آنها هنگام استفاده از یکدیگر در یک کار بسیار مهم است، از نظر ویژگیهایی مانند مقاومت، پرداخت، دوام، گیرش، مکانهایی که بتن ریخته میشود، زمان مشخصی که به حداکثر مقاومت خود میرسد و… انواع آن متفاوت خواهد بود. برخی از این موارد را در زیر به آن اشاره میکنیم.
– بتن خالص
عموماً برای ساخت پیاده روها و پیاده روهای کوچک با ترافیک کم استفاده میشود. این نوع بتن اساساً از سیمان مصارف عمومی استفاده می شود که مقاومت این بتن را برآورده میکند.
– بتن مسلح
این نوع بتن سازه ای بوده و دارای زره های تقویت کننده (فولاد) برای به دست آوردن مقاومت بیشتر در ساختمانها مانند: ستونها، تیرها و دالها میباشد. بتن ساده و سیکلوپی به خوبی با نیروهای فشاری مطابقت دارد، اما در برابر نیروهای کششی، خمشی، برشی و غیره رفتار خوبی ندارد. بتن مسلح با انواع مختلف نیروها به خوبی رفتار میکند، اما طراحی سازه فولادی باید توسط یک مهندس حرفهای با دقت محاسبه شود.

تولید و فروش بتن آماده در سپهر بتن یزد
– بتن هیدرولیک
این بتن ضد آب است و حتی در شرایط بسیار آفتابی نیز آب را جذب نمیکند. بتن معمولی به مرور زمان آب را جذب می کند و می شکند یا ترک میخورد اما این نوع بتن در برابر عناصر مقاوم تر است. از این نوع بتن در سدها، مخازن و سازه های انتقال آب استفاده می شود.
– بتن آماده
در کارخانه تولید می شود که می توان آن را در کارخانه یا کامیون های میکسر مخلوط کرد و سپس به محل کار انتقال داد. با توجه به نیازهای خاص هر کار، بتن آماده بسیار متنوع است: مقاومت بالا، نفوذ پذیری کم، گیرش سریع، سبک وزن و غیره.
– بتن پیش ساخته
از این بتن برای عناصر ساده یا بتن مسلح، ساخته شده در مکانی غیر از موقعیت نهایی آنها در سازه استفاده می شود. این بتن پیش ساخته معمولاً در روکشها، صفحات دال، اشیایی مانند جداکننده های ترافیکی یا صندلی برای مکان های عمومی استفاده می شود.
– بتن پلیمری
نوعی بتن مخلوط سخت شده از سنگدانه های خشک مختلف و یک رزین مصنوعی که به عنوان ماده اتصال دهنده استفاده می شود (سیمان استفاده نمی شود). به این ترتیب، یک ماتریس سه بعدی تقویت شده با فایبرگلاس را تشکیل می دهد که وقتی کاتالیز می شود به سرعت یک ترکیب جامد با مقاومت بسیار بالا در برابر فشار به دست می آید. مزایای اصلی آن عبارتند از مقاومت بیشتر در برابر بتن هیدرولیک، بسیار سبک تر از بتن سنتی، ضد آب و عایق الکتریکی.
– بتن خلاء
بتن ریخته شده در قالبی مجهز به حصیر خلاء به منظور حذف آب یا عناصر غیر ضروری برای قرار دادن بتن. در این قالب گیری بتن به مقاومت 28 روزه میرسد و از خشک شدن آن جلوگیری میکند.

کاربرد بتن در ساختمان
کارایی بتن چیست؟ بتن، ارزش بسیار پایدار و مقاومتی را از طریق سطوح جذاب، ساختارهای جامد و دیگر مزایای عملکردی قابل توجه مانند: عایق صدا، حفاظت در برابر آتش یا جرم حرارتی ارائه میدهد. یکی دیگر از کاربردهای بتن در ساخت و ساز به عنوان سیستم آب بندی است، با استفاده از بتن سبک میتوان دیوارهای بنایی سنتی را با پانل های بتنی جایگزین کرد، این تکنیک در سراسر جهان رو به رشد بوده است.
بتن همچنین در پیاده روها و کف پارکینگ ها به طور کلی وجود دارد، همچنین میتوان از آن در ساخت لولههای سیستم فاضلاب، خطوط راهنما، کاشی برای منازل، بلوک برای جادهها یا پیادهروها و غیره استفاده کرد. که هر کدام از اجزایی تشکیل دهنده وظیفه دارد سازه شما را محکم و با استحکام کند.

تاریخچه بتن چیست؟
مدتها پیش در تمدن روم باستان به عنوان پایه و اساس بیشتر ساخت و سازها از بتن استفاده میشده است. واضح بوده مصالح ساختمانی در گذشته، به ویژه در ساخت سازههای اولیه، از کیفیت و دوام امروزی برخوردار نبودند. مواد مورد استفاده اغلب به عنوان سنگ عمل میکردند و برای چسباندن آنها از موادی استفاده میشد که با سیمان امروزی قابل مقایسه نبود. به همین دلیل، کیفیت و استحکام سازههای قدیمی کمتر از ساختمانهای امروزی بود.
پیشرفت تکنولوژی ساخت بتن باعث شده است که مصالح بسیار کارآمد باشد، با این حال، ایده بتن به عنوان ماده پایه برای ساخت و ساز مورد استفاده قرار گرفت. ایده بتن در ساخت و سازهای امپراتوری روم، در حدود 400 سال قبل از میلاد، در آن زمان که آهک پازولینی نامیده میشد، ظهور کرد و توسط آهک هیدراته و خاکستر آتشفشانی شکل گرفت.

رومیها متوجه شدند که مخلوط این مواد منجر به نوعی چسب میشود که پس از تماس با آب سخت شود. از آن پس ساختمانها شروع به ترکیب این مخلوط، عمدتاً در پایه و اساس ساخت و ساز قرار گرفت، قرن بیستم، بتن از نظر تکنولوژیک تکامل زیادی داشت.
همچنین دهه 30 در کارخانهای شروع به تولید کرد که به بتن ماشینی معروف شد و جهش بزرگی از نظر کیفیت و کاهش زمان ساخت داشت. در سال 1980، بتن با مقاومت بالا و بتن الیافی و کیفیت عالی تولید شد.
سخن پایانی
در این مقاله از مجله سپهر بتن یزد توضیح داده شد که بتن ترکیبی از سیمان و ماسه و شن است که این ترکیب را در دستگاهی به نام ویبره مخلوط میکنند. مقاومت و استحکام آن اینگونه افزایش مییابد. خانهای که بتن ریزی شود در برابر سیل و طوفان مقاومت بالایی دارد.
بتنها انواع مختلفی دارد که هر کدام را میتوان برای امور خاصی استفاده کرد. انواع بتن را میتوانید با قیمت بسیار مقرون به صرفه از مراکز اصلی فروش تهیه کنید.